Słowem wstępu wypada wskazać, że za przestępstwo przeciwko środowisku w pewnym daleko idącym uproszczeniu i uogólnieniu możemy uznać, takie działanie (czy zaniechanie), które ma szkodliwe skutki dla środowiska naturalnego lub zdrowia ludzi albo stwarza poważne zagrożenie dla środowiska naturalnego. Takie działanie może mieć charakter umyślny lub nieumyślny.
NIEODPOWIEDNIE POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI – adwokat Wrocław
Przestępstwo nieodpowiedniego postępowania z odpadami, w wariancie podstawowym zawartym w art. 183 § 1 Kodeksu Karnego, zostało określone w następujący sposób:
,,Kto wbrew przepisom składuje, usuwa, przetwarza, zbiera, unieszkodliwia, transportuje odpady lub substancje albo dokonuje odzysku odpadów lub substancji w takich warunkach lub w taki sposób, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym,
podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.’’
Ochronie przez cytowany przepis podlegają więc życie i zdrowie ludzi oraz środowisko roślinne i zwierzęce.
Zgodnie z dyspozycją tego przepisu zachowanie sprawcy może polegać na sprzecznym z prawem (wbrew obowiązującym przepisom) składowaniu, usuwaniu, przetwarzaniu, dokonywaniu odzysku, unieszkodliwianiu albo transportowaniu odpadów lub substancji.
Dla odpowiedzialności karnej niezbędne będzie stwierdzenie, że zabronione postępowanie sprawcy z odpadami i substancjami stwarza stan zagrożenia dla życia lub zdrowia człowieka lub może spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zanieczyszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach.
Przepis chroni przed niebezpieczeństwem, jakie niesie ze sobą niewłaściwe postępowanie z odpadami i szkodliwymi substancjami.
Odpowiedzialności z art. 183 § 1 k.k. podlega ten, kto można powiedzieć jedynie narazi środowisko na niebezpieczeństwo. O odpowiedzialności karnej przesądza ustalone potencjalne zagrożenie dla chronionych dóbr, związane z rodzajem i rozmiarem wprowadzonych do wody, powietrza lub ziemi zanieczyszczeń, nie jest natomiast niezbędne, by opisany w znamionach stan zagrożenia w istocie powstał.
Na uwagę i wzmiankę zasługuję w mojej ocenie również forma omawianego przestępstwa popełniona nie tyle przez aktywne działanie sprawcy ale przez tzw. zaniechanie realizacji ciążącego na sprawcy obowiązku do przeciwdziałania.
Na podstawie art. 183 § 3 KK odpowiedzialności może podlegać sprawca dopuszczający, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, do popełnienia czynów zabronionych zawartych w omawianym przepisie 183 KK. Zachowanie sprawcy będzie polegać na bezprawnym zaniechaniu.
Odrobina teorii prawniczej dla lepszego zrozumienia tej konkretnej konstrukcji - wymaga przypomnienia że odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe popełnione przez zaniechanie podlega ten tylko, na kim ciążył prawny, szczególny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi.
Tym samym sprawcą może być nie tylko osoba bezpośrednio realizująca znamiona czynów nieodpowiedniego postępowania z odpadami, ale także ten, kto dopuszcza, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, do ich popełnienia, np. składowania odpadów lub substancji, przywozu z zagranicy substancji zagrażającej środowisku czy też wywozu odpadów za granicę w sytuacji kiedy z ciążącego na nim obowiązku wynikało że powinien zdecydowanie działać w celu zapobiegnięcia skutkowi opisanemu w art. 183 KK tj. nieodpowiedniemu postępowaniu z odpadami.
ZAGROŻENIE KARNE
Ustawodawca zróżnicował ustawowe zagrożenie karą, w zależności od tego, czy przestępstwo nieodpowiedniego postępowania z odpadami popełnione jest z winy umyślnej, czy nieumyślnej.
Przestępstwo popełnione umyślnie podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 5.
Przestępstwo w typie kwalifikowanym (z § 5 tzn. przy zaostrzonej karalności) zagrożone jest karą pozbawienia wolności od lat 2 do 12. Jako przykład zaostrzonej karalności w praktyce można wskazać sytuację skazania za czyn z art. 183 § 5 KK , gdy odpady niebezpieczne zostały celowo zmieszane z odpadami komunalnymi, a sprawca ponosił odpowiedzialność za jakość tychże odpadów.
Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu
Adwokat Wrocław
Karol Sobkowiak
tel. 515 585 052
ADWOKAT WROCŁAW – ADWOKAT LUBIN – ADWOKAT OLEŚNICA – ADWOKAT WOŁÓW – ADWOKAT TRZEBNICA – ADWOKAT OŁAWA – ADWOKAT KOŁO – ADWOKAT ŚRODA ŚLĄSKA – ADWOKAT KALISZ – ADWOKAT OSTRÓW WLKP – ADWOKAT KONIN – ADWOKAT JELENIA GÓRA – ADWOKAT MILICZ