BÓJKA I POBICIE ZE SKUTKIEM ŚMIERTELNYM - prawnik prawa karnego Wrocław

Zagadnienie skutku śmiertelnego w bójce i pobiciu jest wyjątkowo skomplikowane.

Słowem wstępu jak traktuje, bójkę i pobicie ze skutkiem śmiertelnym przepis kodeksu karnego art. 158 kk- 

 

• 2. jeżeli następstwem bójki lub pobicia jest ciężki uszczerbek na zdrowiu człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
• 3. Jeżeli następstwem bójki lub pobicia jest śmierć człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

Natomiast odpowiedzialność za sam udział w bójce lub pobiciu bez wywołania powyżej wskazanych skutków grozi karą pozbawienia wolności do lat 3.

Już na pierwszy rzut oka da się zauważyć różnicę między ewentualną odpowiedzialnością w wymiarze do 3, a do 10 lat w zależności od przyjętej kwalifikacji z art. 158 kodeksu karnego.

Nadto w pewnych sytuacjach możliwa jest kwalifikacja z art. 148 kodeksu karnego tj. w sprawie nie tyle o udział w pobiciu czy bójce a – zabójstwo z karą odpowiednio surowszą.

 

W analizie każdej sprawy, tzw. udziału w bójce ze skutkiem śmiertelnym istotne jest rozważenie kwestii struktury incydentu i przedstawienie relacji, w jakiej pozostaje skutek śmiertelny do przebiegu bójki, sposobie działania poszczególnych współsprawców oraz stosunku zamiaru przestępnego uczestników bójki (pobicia) do faktu spowodowania śmierci. Należy szczegółowo odnieść się do okoliczności zdarzenia, z których wynika czy sprawca obejmował zamiarem spowodowanie śmierci czy jedynie chciał skrzywdzić, pobić ofiarę, natomiast nie chciał jej pozbawić życia.

Wyjątkowo trudne w analizie i ocenie prawno-karnej zamiaru i w konsekwencji odpowiedzialności wszystkich poszczególnych sprawców są sytuacje, w których dochodzi do tak zwanego ekscesu po stronie jednego ze współsprawców bójki. W bójkach, w których jako charakterystyczne da się wyłonić w zasadzie jeden elementy. Mianowicie: fakt że wynik w postaci iż ofiara poniosła śmierć powstał nieoczekiwanie w tym sensie, iż przebieg bójki nie wskazywał na możliwość takiego skutku.

Klasycznym przykładem są tego rodzaju sytuacje, w których działanie jednego z uczestników bójki można określić mianem ekscesu. Jego działanie jest zdecydowanie odmienne negatywnie do działania pozostałych współsprawców bójki czy pobicia. Ze  szczegółowego przebiegu tzw. ekscesu wynika często duża rozpiętość pomiędzy nasileniem złej woli u sprawcy śmierci ofiary w porównaniu do innych uczestników, których działanie nie pozostaje w żadnym stosunku proporcjonalnym do indywidualnego ekscesu sprawcy.

Kwalifikacja z art. 158 § 3 k.k. ma zastosowanie do sprawców biorących udział w bójce lub pobiciu tylko wówczas, gdy nie można stwierdzić, że pomiędzy indywidualnym działaniem któregokolwiek z nich, bądź działaniem podjętym w ramach współsprawstwa przez wszystkich, a skutkiem przewidzianym w art. 158 § 3 k.k. zachodzi związek przyczynowy, bądź gdy w zachowaniu sprawców nie było zamiaru, nawet ewentualnego, spowodowania skutku określonego w art. 158 § 3 k.k. czyli śmierci człowieka. W przypadku bowiem, gdy zamiar sprawców biorących udział w bójce lub pobiciu skierowany jest na spowodowanie śmierci, ma zastosowanie przepis dotyczący przestępstwa zabójstwa z art. 148 § 1 k.k.

Dlatego też jako istotne z punktu doboru odpowiedniej kwalifikacji prawnej w tym za popełnienie zabójstwa, są okoliczności jak sam przebieg zdarzenia, przede wszystkim umiejscowienie, ilość i charakter obrażeń doznanych przez ofiarę, osobę pokrzywdzoną, użycie różnego rodzaju niebezpiecznych przedmiotów w trakcie bicia, fakt natężenia zadawania ciosów, intensywność, sposób bicia np. kopania nogami w ciężkich butach, działanie z dużą siłą, wyjątkowa brutalność, ich przewaga nad leżącym bezbronnym człowiekiem, kontynuowanie ciosów, mimo np. jęków próśb ofiary o zaprzestanie czy faktu bicia po utracie przytomności, brak zainteresowania stanem zdrowia ofiary i niepodjęcie czynności w celu udzielenia pomocy po pobiciu, pozostawienie ofiary w stanie tzw. agonalnym i oddalenie się z miejsca przestępstwa. Są to okoliczności, które świadczą w sposób oczywisty o tym, że sprawcy obejmowali swoim zamiarem skutek śmiertelny.

 

PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA ŚMIERĆ WYWOŁANĄ W RAMACH POBICIA

Dla bytu przestępstwa z art. 158 § 3 k.k. tj spowodowania śmierci na skutek bójki lub pobicia, nie jest konieczne aby sprawca w jakikolwiek bezpośredni sposób naruszył nietykalność cielesną pokrzywdzonego. Wystarczające jest świadome połączenie działania jednego ze sprawców z działaniem drugiego człowieka lub większej grupy osób przeciw innemu człowiekowi lub grupie osób. W szczególności przez to, że sprawca swoim zachowaniem np. stworzeniem warunków ułatwiających działania bezpośrednich sprawców, postawą, a nawet samą obecnością wśród osób czynnie występujących przeciwko pokrzywdzonemu zwiększa zagrożenie u pokrzywdzonego i przyczynia się do wzrostu dysproporcji siły pomiędzy sprawcami pobicia i pokrzywdzonym.

Podsumowanie - prawnik prawa karnego Wrocław

Nadto na skutek licznych obron Klientów sprawców tego rodzaju czynów, jako adwokat spraw karnych we Wrocławiu pozwolę sobie na stwierdzenie, o czym wielu biorących udział w bójce lub pobiciu zdaje się nie wiedzieć, że w sposób jednoznaczny na podstawie orzecznictwa sądów powszechnych możliwe jest przypisanie współsprawstwa przestępstwa bójki lub pobicia ze skutkiem śmiertelnym. Nawet przy ustaleniu, że konkretny uraz prowadzący do śmierci spowodował drugi z napastników. Sprawca może w takiej sytuacji odpowiadać za zachowanie swojego współsprawcy, tj. spowodowanie uderzenia prowadzącego do urazu wywołującego śmierć, o ile wykazany zostałby istotny wkład sprawcy, który co prawda nie zadał śmiertelnego uderzenia, ale w realizację znamion tego przestępstwa w następstwie przestępczego porozumienia z pozostałymi współsprawcami i podziału ról miał swój wkład.

Tym samym odpowiedzialność z art. 158 § 3 k.k. występuje niezależnie od tego, który z uczestników pobicia zadał cios skutkujący śmiercią pokrzywdzonego, o ile wszyscy uczestnicy pobicia ów skutek przewidywali lub mogli przewidzieć, a równocześnie nie mieli zamiaru spowodowania śmierci pokrzywdzonego. Istotą przestępstwa z art. 158 § 3 k.k. jest to, że skutek w postaci śmierci człowieka stanowi następstwo danego zdarzenia i nie zostało ustalone indywidualne sprawstwo owego skutku. Dlatego warto zastanowić się dwa razy zanim dojdzie do omawianej w niniejszym artykule sytuacji i do tego gorąco zachęcam.

 

Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu

Adwokat Wrocław

Karol Sobkowiak

tel. 515 585 052

 

ADWOKAT WROCŁAW – ADWOKAT LUBIN – ADWOKAT OLEŚNICA – ADWOKAT WOŁÓW – ADWOKAT TRZEBNICA – ADWOKAT OŁAWA – ADWOKAT KOŁO – ADWOKAT ŚRODA ŚLĄSKA – ADWOKAT KALISZ – ADWOKAT OSTRÓW WLKP – ADWOKAT KONIN – ADWOKAT JELENIA GÓRA – ADWOKAT MILICZ