RĘKOJMIA ZA WADY FIZYCZNE RZECZY - ADWOKAT WROCŁAW

PODSTAWOWE PRZEPISY STANOWIĄCE O RĘKOJMI

Przepisy dotyczące instytucji rękojmi za wady znajdują się w księdze trzeciej – zobowiązania, tytule XI w dziale II w szczególności - art. 556 i następne kodeksu cywilnego. Przepisy dotyczące rękojmi za wady znajdujące się w kodeksie cywilnym mają zastosowanie zarówno do obrotu między konsumentem a przedsiębiorcą, a także między przedsiębiorcami.

Ważną rolę odgrywa również ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych – wprowadzająca pewne modyfikacje w zakresie możliwości dochodzenia roszczeń z tytułu rękojmi przez osoby fizyczne zawierające umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

 

CO TO JEST WADA RZECZY, TOWARU ?

W języku prawniczym rozróżnia się dwa rodzaje wad: fizyczną i prawną. Niniejszy wpis zostanie poświęcony w znacznej części omówieniu podstaw prawnych, zakresu uprawnień oraz terminów dotyczących realizowaniu uprawnień z rękojmi za wady fizyczne rzeczy sprzedanej.

Zgodnie z art. 556¹ kodeksu cywilnego - wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową.

Dochodzi do niej w szczególności wtedy, gdy rzecz:

• nie ma właściwości, które produkt tego rodzaju powinien mieć np. telefon przerywa połączenia,
• nie ma właściwości, o których konsument został zapewniony przez sprzedawcę,
• nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę w momencie zawierania umowy, jeśli przedsiębiorca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia np. zegarek nie jest wodoodporny na konkretnej głębokości, a konsument przed zakupem poinformował sprzedawcę, że jest nurkiem i ten konkretny zegarek jest mu potrzebny do nurkowania powyżej takich głębokości;
• została wydana kupującemu w stanie niezupełnym np. telefon sprzedany bez ładowarki, choć powinna być w zestawie.

Mając powyższe na względzie, warto zachować np. ogłoszenie z ofertą sprzedaży, w której sprzedawca informuje o tym, że rzecz nadaje się do konkretnego użytku, czy informuje o jej zaletach i właściwościach, zapominając opisać ewentualne wady, które konsument odkrywa dopiero po dokonanym zakupie i która będzie stanowiła na dalszym etapie podstawę formułowanych roszczeń.

 

ODPOWIEDZIALNOŚĆ SPRZEDAWCY ZA WADY

Odpowiedzialność sprzedawcy ma charakter absolutny, tzn. nie zależy od winy sprzedawcy, oraz co do zasady jest niezależna od jego wiedzy o wadzie, oraz nie zależy od faktu, czy rzecz wadliwa spowodowała szkodę czy też nie.

Warto jednak podkreślić, że jeżeli sprzedawca wiedział o wadzie w chwili sprzedaży i ją w sposób celowy zataił przed kupującym, to w takiej sytuacji kodeks cywilny dodatkowo zaostrza jego odpowiedzialność.

 

UPRAWNIENIA KUPUJĄCEGO WZGLĘDEM SPRZEDAWCY W RAZIE WAD FIZYCZNYCH

W sytuacji wystąpienia wady konsument może złożyć do sprzedawcy reklamację z tytułu rękojmi i wystąpić z jednym z czterech żądań:

• wymianę towaru na nowy;
• naprawy towaru;
• wystąpić do sprzedawcy o obniżenie ceny;
• odstąpić od umowy - o ile wada jest istotna.

Wybór żądania zależy od konsumenta. Jeżeli przedsiębiorca nie zgadza się z tym wyborem, może pod pewnymi warunkami zaproponować inne rozwiązanie, ale musi się to odbywać w ramach obowiązujących przepisów.

Sprzedawca może uwzględniać następujące okoliczności i w zależności od nich uwzględnić żądanie konsumenta lub je modyfikować:

• łatwość i szybkość wymiany lub naprawy towaru;
• czy wada jest istotna czy nieistotna;
• to, czy towar był wcześniej reklamowany.

ADWOKAT WROCŁAW

Mając na uwadze powyższe może zaistnieć taka sytuacja, że jeśli konsument żąda wymiany rzeczy lub jej naprawy, przedsiębiorca może odmówić spełnienia tego żądania pod warunkiem, że opcja wskazana przez konsumenta byłaby niemożliwa do zrealizowania dla sprzedawcy z przyczyn obiektywnych tzn. np. ze względu na zakończenie produkcji określonych części zamiennych albo w porównaniu z drugim z możliwych żądań, wymagałaby nadmiernych dodatkowych kosztów ze strony sprzedawcy np. żądanie wymiany całego urządzenia na nowe, jeśli stwierdzona wada towaru dotyczy tylko jednego elementu o stosunkowo niskiej wartości.

Odmawiając realizacji żądania konsumenta, sprzedawca może zaproponować inne rozwiązanie, a nadto to konsument, w takiej sytuacji może modyfikować i zmienić swój wybór i zażądać doprowadzenia towaru do stanu zgodności z umową w inny sposób. Jeżeli zatem np. odmowa przedsiębiorcy dotyczyła wymiany produktu na nową rzecz wolną od wad, to można zażądać naprawy rzeczy. Istnieje również możliwość skorzystania z dwóch innych możliwości tzn. z żądania obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy. to rozwiązanie jest natomiast najdalej idące i w sytuacjach w których mamy do czynienia z leasingiem wiąże się z określonymi komplikacjami.

Dodatkowo kupującemu przysługują uprawnienia w przypadku wadliwego zamontowania rzeczy.

Sprzedawca musi wymienić towar lub usunąć wadę w rozsądnym czasie (nie ma tu określonego terminu) i bez nadmiernych niedogodności dla konsumenta. Jeśli tego nie czyni, konsument może wyznaczyć mu czas na spełnienie żądania. W przypadku dalszej bezczynności przedsiębiorcy i upływu wyznaczonego terminu klientowi wolno odstąpić od umowy lub żądać obniżenia ceny.

 

OKRES RĘKOJMI

Sprzedawca odpowiada wobec konsumenta za sprzedany towar, jeżeli wada towaru zostanie stwierdzona w okresie 2 lat od momentu jego wydania (wyjątek dotyczy nieruchomości, w przypadku których okres odpowiedzialności to 5 lat).

Terminu tego nie można skrócić, z wyjątkiem towarów używanych, przy których sprzedawca może ograniczyć okres swojej odpowiedzialności maksymalnie do roku.

Warto zaznaczyć, że przez okres 1-ego roku trwania odpowiedzialności sprzedawcy, istnieje domniemanie, że stwierdzona wada lub jej przyczyna istniała już w momencie sprzedaży. Oznacza to tyle, że taka sytuacja ułatwia złożenie reklamacji, gdyż to przedsiębiorca musi udowodnić, że wada powstała z winy konsumenta. Natomiast konsument korzysta w ten sposób z udogodnienia dowodowego, bowiem to nie on musi udowadniać, że wada istniała już w chwili sprzedaży.

Warto również wiedzieć, że jeżeli sprzedawca podstępnie zataił wadę towaru, konsumentowi przysługuje uprawnienie do złożenia reklamacji z tytułu rękojmi bez względu na okres, jaki upłynął od stwierdzenia wady. Oznacza to, że przedsiębiorca odpowiada za produkt, nawet jeżeli wada zostanie przez konsumenta zauważona po upływie 2 lat od wydania rzeczy.

 

KIEDY SPRZEDAWCA JEST ZWOLNIONY Z ODPOWIEDZIALNOŚCI?

,,Art.  557.  Kodeksu cywilnego

§1. Sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy.

§2. Gdy przedmiotem sprzedaży są rzeczy oznaczone tylko co do gatunku albo rzeczy mające powstać w przyszłości, sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili wydania rzeczy. Przepisu tego nie stosuje się, gdy kupującym jest konsument.

§3. Sprzedawca nie jest odpowiedzialny względem kupującego będącego konsumentem za to, że rzecz sprzedana nie ma właściwości wynikających z publicznych zapewnień, o których mowa w art. 556¹ § 2, jeżeli zapewnień tych nie znał ani, oceniając rozsądnie, nie mógł znać albo nie mogły one mieć wpływu na decyzję kupującego o zawarciu umowy sprzedaży, albo gdy ich treść została sprostowana przed zawarciem umowy sprzedaży.’’

Jak już o tym była mowa powyżej, sprzedawca jest zwolniony z odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli konsument w momencie zawarcia umowy wiedział o wadzie, np. towar był sprzedawany po obniżonej cenie z uwagi na określoną usterkę. Wada ta nie będzie podlegała reklamacji, ale towar można zareklamować, jeżeli ujawni się w nim inna usterka – nieznana konsumentowi w momencie zakupu.

 

RĘKOJMIA A GWARANCJA

Wada fizyczna w rozumieniu przepisów o rękojmi to wada tkwiąca w rzeczy w chwili jej zakupu, gwarancja obejmuje także te wady, które pojawią się po zakupie, w trakcie użytkowania rzeczy. Gwarancja to autonomiczne zapewnienie sprzedawcy, jego własne oświadczenie, które określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu. Obowiązki gwaranta mogą w szczególności polegać na zwrocie zapłaconej ceny, wymianie rzeczy bądź jej naprawie oraz zapewnieniu innych usług. Kupujący może wykonywać uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji.

 

WYŁĄCZENIE ODPOWIEDZIALNOŚCI Z TYTUŁU RĘKOJMI

,,Art.  558.  Kodeksu cywilnego

§1. Strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Jeżeli kupującym jest konsument, ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest dopuszczalne tylko w przypadkach określonych w przepisach szczególnych.

§2. Wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest bezskuteczne, jeżeli sprzedawca zataił podstępnie wadę przed kupującym.’’

 

KTO MA OBOWIĄZEK DOSTARCZYĆ RZECZ DO NAPRAWY?

To kupujący, który wykonuje uprawnienia z tytułu rękojmi, jest obowiązany na koszt sprzedawcy dostarczyć rzecz wadliwą do miejsca oznaczonego w umowie sprzedaży, a gdy takiego miejsca nie określono w umowie - do miejsca, w którym rzecz została wydana kupującemu.

 

Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu

Adwokat Karol Sobkowiak

tel. 515 585 052

 

 

 

 

 

ADWOKAT WROCŁAW – ADWOKAT LUBIN – ADWOKAT OLEŚNICA – ADWOKAT WOŁÓW – ADWOKAT TRZEBNICA – ADWOKAT OŁAWA – ADWOKAT KOŁO – ADWOKAT ŚRODA ŚLĄSKA – ADWOKAT KALISZ – ADWOKAT OSTRÓW WLKP – ADWOKAT KONIN – ADWOKAT JELENIA GÓRA – ADWOKAT MILICZ