Paserstwo w powszechnym odbiorze kojarzy się ze skupowaniem rzeczy skradzionych. W istocie jest to jednak obrót rzeczami, które pochodzą z szeroko pojętych nielegalnych źródeł.

Komentowane w niniejszym blogowym wpisie przestępstwo jest szczegółowo opisane w art. 291 kodeksu karnego. W odmętach kodeksu karnego znajdziemy przepisy mówiące o tym czym jest paserstwo umyślne (art. 291 kk - omawiane), nadto o paserstwie nieumyślnym, paserstwie programu komputerowego, a także o paserstwie rzeczy o znacznej wartości lub o szczególnym znaczeniu dla kultury. Zgodnie z brzmieniem art. 291 k.k. tzw. paserstwo umyślne: Kto rzecz uzyskaną za pomocą czynu zabronionego nabywa lub pomaga do jej zbycia albo tę rzecz przyjmuje lub pomaga do jej ukrycia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega natomiast grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

 

Rozbijając na czynniki pierwsze omawiany przepis dochodzimy do wniosku, że przestępstwo paserstwa umyślnego można popełnić na cztery różne sposoby:

  • nabywając rzecz
  • przyjmując rzecz
  • pomagając zbyć rzecz
  • pomagając ukryć rzecz

Nie ma przy tym znaczenia czy pomoc w zbyciu czy ukryciu rzeczy była skuteczna czy też nie. Przestępstwo to może dotyczyć zarówno ruchomości, jak i co ciekawe również nieruchomości. W przypadku paserstwa umyślnego z art. 291 kk. kluczowe znaczenie dla bytu tego przestępstwa ma pochodzenie rzeczy tj.  musi pochodzić z czynu zabronionego.

Nie ma większego znaczenia natomiast rodzaj tego czynu, co przez to rozumieć - czyn zabroniony, którym uzyskano cudzą rzecz może to być zarówno zwykła kradzież, rozbój czy przywłaszczenie. Kolejnym elementem charakterystycznym nabycia rzeczy przez pasera jest uzyskanie przez niego całkowitego władztwa nad rzeczą, które umożliwia mu postępowanie z rzeczą tak, jak gdyby był jej legalnym właścicielem.

 

ZNAMIONA STRONY PODMIOTOWEJ PRZESTĘPSTWA PASERSTWA

Znamiona strony podmiotowej przestępstwa paserstwa z art. 291 kk. zostają wypełnione nie tylko wtedy, gdy sprawca wie (tzn. ma pełną świadomość), że nabywana przez niego rzecz została uzyskana za pomocą czynu zabronionego, ale również wtedy gdy na podstawie okoliczności związanych z nabywaniem rzeczy poweźmie przypuszczenie, że pochodzą one z czynu zabronionego. Oznacza to, że sprawcą paserstwa nie jest wyłącznie osoba, która wie, iż dana rzecz pochodzi z czynu zabronionego, ale jest nią także osoba, która z uwagi na okoliczności objęcia rzeczy uzyskanej z czynu zabronionego na to się godzi.

Ponadto karalności podlega również paserstwo zawinione ale nieumyślnie - art. 292 kk. - co oznacza, że odpowiedzialności podlega sprawca, który na podstawie towarzyszących jego czynowi okoliczności powinien i może przypuszczać, że rzecz, którą nabywa, pomaga w zbyciu, przyjmuje lub pomaga w jej ukryciu, pochodzi z czynu zabronione.

 

PRZEDMIOT PRZESTĘPSTWA

Przedmiotem paserstwa może więc być rzecz jako ruchomość, jak i nieruchomość uzyskana za pomocą czynu zabronionego np. kradzieży. Niezmiernie ważne w omawianej problematyce jest natomiast to, że bez większego znaczenia pozostaje, czy paser realizuje swoje czynności (paserstwo) bezpośrednio ze sprawcą czynu, z którego pochodzi przedmiot, czy z osobą, która przejęła władztwo nad rzeczą w późniejszym czasie.

 

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA

Sprawca przestępstwa opisanego w artykule 291 kk. będzie podlegał odpowiedzialności karnej w postaci kary pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. W przypadku mniejszej wagi grzywnie, karze ograniczenia wolności albo karze pozbawienia wolności do roku. Jako przypadek mniejszej wagi sąd może uwzględniać w szczególności niewielką wartość przedmiotu czynu, brak osiągnięcia korzyści przez pasera, stopień świadomości w zakresie wiedzy o pochodzeniu rzeczy przez pasera. Jednak w przypadku mienia znacznej wartości odpowiedzialność karna będzie surowsza i kara wyniesie do 10 lat pozbawienia wolności.

Aby skutecznie postawić zarzut popełnienia przestępstwa paserstwa umyślnego z art. 291 kk., konieczne jest udowodnienie, że podejrzany wiedział lub co najmniej przewidywał przy zakupie danego przedmiotu, że pochodzi on z przestępstwa.

 

Adwokat Wrocław - podsumowanie

Rzecz zdobyta na skutek czynu zabronionego kradzieży czy innego przestępstwa, w znaczeniu prawnym na zawsze pozostanie w pewnym sensie skażona. Mam tu na myśli, że nawet jeśli na przestrzeni danego okresu czasu kilka razy zmieniła właściciela, w takiej sytuacji (dość częstej przy tego rodzaju sprawach) ostatni nabywca odpowiada za paserstwo zgodnie z art. 291 kk., o ile wiedział o pochodzeniu rzeczy. Przedmiotem ochrony przestępstwa z art. 291 k.k.  jest własność lub inne prawa majątkowe, a właściciel rzeczy (dysponent prawa majątkowego) może być podmiotem bezpośrednio pokrzywdzonym przestępstwem paserstwa umyślnego i występować w procesie karnym m.in. w charakterze oskarżyciela posiłkowego.

Nadto, w prawie cywilnym króluje zasada ,,nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet’’ – nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw, aniżeli sam posiada (tzn. złodziej czy paser nie może przenieść prawa własności, bo sam go nie posiada). Istotą tej zasady jest teza, że tylko właściciel może skutecznie przenieść własność, i to w granicach, które mu przysługiwały, choć są od tej zasady pewne odstępstwa, ale o tym szerzej może w innym wpisie… W przypadku potrzeby skonsultowania podobnego przypadku z adwokatem prowadzącym sprawy karne we Wrocławiu zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią prawną.

 

Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu

Adwokat Wrocław

Karol Sobkowiak

tel. 515 585 052

 

ADWOKAT WROCŁAW – ADWOKAT LUBIN – ADWOKAT OLEŚNICA – ADWOKAT WOŁÓW – ADWOKAT TRZEBNICA – ADWOKAT OŁAWA – ADWOKAT KOŁO – ADWOKAT ŚRODA ŚLĄSKA – ADWOKAT KALISZ – ADWOKAT OSTRÓW WLKP – ADWOKAT KONIN – ADWOKAT JELENIA GÓRA – ADWOKAT MILICZ 

Adres

Kancelaria Adwokacka
Karol Sobkowiak
Ul. Kazimierza Wielkiego 15 lok. 9
50-077 Wrocław

Konto: ING Bank Śląski Oddział
we Wrocławiu
22 1050 1575 1000 0092 8059 2495

Godziny otwarcia

pon-pt: 08:00-18:00