WYPISKA DLA OSADZONYCH – CO WARTO WIEDZIEĆ?
Wypiska - to środki pieniężne przekazane dla osoby osadzonej. Osoba skazana oraz przebywająca w zakładzie karnym lub w areszcie śledczym nie otrzymuje pieniędzy w sposób w pełni swobodny do tzw. ręki. Środki pieniężne są wpłacane na specjalny rachunek. Wszelkie dane odnośnie numerów, na które należy wpłacać wypiski są dostępne zarówno w jednostkach, jak i na stronach www danej wybranej jednostki penitencjarnej, w której przebywa osadzony. Pieniądze, które wpłyną są zapisywane na dedykowane konto osadzonego. Dzięki tym środkom więźniowie mogą dokonywać zakupów w więziennej kantynie (sklepie na terenie aresztu śledczego lub zakładu karnego).
CO TRZEBA WIEDZIEĆ O WYPISCE - ŻELAZNA KASA?
W zakładach penitencjarnych istnieje takie pojęcie jak „żelazna kasa”. Sprowadza się to do tego, że areszt śledczy lub zakład karny z każdej przekazywanej dla osadzonego wpłaty zatrzymuje z przesłanej kwoty pieniądze w określonej wysokości, aby w momencie wyjścia z zakładu karnego lub aresztu osoba opuszczająca taką placówkę miała do dyspozycji środki pieniężne na tzw. start.
Podsumowując tak zwana żelazna kasa to fundusz, na którym gromadzone (przechowywane) są środki (pochodzące w znacznej części z wypisek) i są przekazywane więźniom w dniu opuszczenia zakładu karnego. Z pewnych przyjętych przez ustawodawcę założeń, mają one umożliwić osadzonym po opuszczeniu placówki penitencjarnej, dojechanie do miejsca zamieszkania i utrzymanie się w pierwszych dniach na wolności. Zgodnie z art. 126 kodeksu karnego wykonawczego pieniądze gromadzone w żelaznej kasie pochodzą m.in. ze środków zdeponowanych podczas przyjęcia do zakładu karnego i zarobków za pracę świadczoną w okresie odbywania kary (potrąca się maksymalnie ok. 200 zł miesięcznie, czyli 4 proc. przeciętnego wynagrodzenia). Sumy te są zwolnione z egzekucji. Wynika to wprost z przepisu – dla ułatwienia został on umieszczony w niniejszym artykule.
W praktyce jest tak, że po dokonaniu przelewu zakład przekazuje do „żelaznej kasy” osadzonego 50% wpłaty, jednak nie więcej niż ok. 200 zł. Dlatego z punktu widzenia interesu osadzonego, warto wysyłać większe wypiski. Dzięki większym przelewom osadzony, finalnie otrzyma większą sumę do dyspozycji. W celu wyjaśnienia wato posłużyć się przykładem:
jeżeli dla osadzonego wysyłamy:
- 600 zł jednorazowo, to do osadzonego trafia ok. 400 zł, a ok. 200 zł przekazywane jest do żelaznej kasy.
- Przy przykładowo sześciu oddzielnych przelewach po 100 zł do osadzonego trafi finalnie 300 zł, a 300 zł (z każdego przekazu pół na pół) do żelaznej kasy.
W przypadku zajęć komorniczych dokonywanych z środków przekazywanych na wypiskę, kwota wolna od potrąceń wynosi ok. 520 zł.
Kwestię tzw. żelaznej kasy i środków tam gromadzonych regulują przepisy Kodeksu karnego wykonawczego.
,,Art. 126. [Gromadzenie środków na przejazd i utrzymanie zwolnionego skazanego]
§1. Ze środków pieniężnych otrzymywanych przez skazanego, z wyjątkiem środków, o których mowa w art. 113 § 6 pkt 1-3, środki do wysokości jednego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracowników gromadzi się i zachowuje do przekazania skazanemu w chwili jego zwolnienia z zakładu karnego, z przeznaczeniem na przejazd do miejsca zamieszkania i na utrzymanie; ze środków tych nie prowadzi się egzekucji.
§2. Gromadzeniu podlega:
1) 50% kwoty zdeponowanej przez skazanego przy przyjęciu do zakładu karnego, jednak nie więcej niż kwota odpowiadająca wysokości jednego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracowników;
2) 50% z przypadającego skazanemu miesięcznie wynagrodzenia za pracę po odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, jednak nie więcej niż kwota stanowiąca 4% jednego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracowników;
3) 50% każdego z wpływów pieniężnych skazanego niewymienionych w pkt 1 i 2, jednak nie więcej niż kwota stanowiąca 4% jednego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracowników.’’
Często po osiągnięciu, uzbieraniu pewnej kwoty, nie są już pobierane środki na żelazną kasę i całość dokonywanych wpłat pozostaje do dyspozycji więźnia na tzw. wypiskę. Zgodnie z obowiązującym prawem, w żelaznej kasie gromadzi się środki do sumy równej przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu pracowników.
CO SIĘ DZIEJE Z PIENIĘDZMI Z WYPISKI W PRZYPADKU TRANSPORTU OSADZONEGO DO INNEGO ZAKŁADU?
W sytuacji, kiedy osadzony nie wykorzystał wszystkich zgromadzonych na wypisce środków pieniężnych, a zostanie przetransportowany do innej jednostki penitencjarnej (co często się zdarza) taka ,,odłożona/ oszczędzona’’ wypiska jest przesyłana wraz z osadzonym do nowego zakładu. Środki są wysyłane z jednostki, którą osadzony opuszcza, do nowego miejsca pobytu.
Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu
Adwokat Karol Sobkowiak
tel. 515 585 052
ADWOKAT WROCŁAW – ADWOKAT LUBIN – ADWOKAT OLEŚNICA – ADWOKAT WOŁÓW – ADWOKAT TRZEBNICA – ADWOKAT OŁAWA – ADWOKAT KOŁO – ADWOKAT ŚRODA ŚLĄSKA – ADWOKAT KALISZ – ADWOKAT OSTRÓW WLKP – ADWOKAT KONIN – ADWOKAT JELENIA GÓRA – ADWOKAT MILICZ