ZABÓJSTWO
W art. 148 § 2 Kodeksu karnego ustawodawca wyróżnił tzw. kwalifikowane typy zabójstw, w tym omawiane w niniejszym artykule na naszym blogu - zabójstwo ze szczególnym okrucieństwem art. 148 § 2 pkt 1 k.k.
ADWOKAT PRAWA KAREGO WROCŁAW
Na wstępie warto zaznaczyć, że niezmiernie trudno przeprowadzić linię rozgraniczenia między zabójstwem ze szczególnym okrucieństwem, a zabójstwem bez takiego okrucieństwa, zważywszy, iż wszystkie zabójstwa są czynami niezwykle okrutnymi.
OKRUCIEŃSTWO A SZCZEGÓLNE OKRUCIEŃSTWO
Czym jest tak naprawdę, zabójstwo tzw. kwalifikowane, zabójstwo ze szczególnym okrucieństwem? Należy podkreślić, że to określenie jest niezdefiniowane w sposób jednoznaczny, ustawowy, tzn. przepis nie określa dokładnie co kryje się za przywołanym określeniem i tym samym wymaga doprecyzowania w orzecznictwie sądowym.
Wobec powyższego posłużę się jedynie kilkoma przykładami z orzeczeń sądów powszechnych jak rozumieć zwrot – ze szczególnym okrucieństwem.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 10 maja 2017 r. II AKa 547/17
,,Art. 148 § 2 pkt 1 k.k. można stosować wyłącznie wtedy, gdy analiza stanu faktycznego prowadzi do wniosku, że sprawca przedsięwziął działania ze swej natury zbędne dla zabicia człowieka, a mające przy tym na celu zadanie ofierze dodatkowych cierpień fizycznych, poprzez na przykład stosowanie tortur, poniżenie jej, czy też wywołanie udręczenia psychicznego. Dla stwierdzenia przesłanki szczególnego okrucieństwa nie jest wystarczające bazowanie na samym drastycznym sposobie działania zabójcy, jeżeli nie można wykazać jego woli okazania ofierze zbędnego okrucieństwa i to w dodatku ocenianego, jako szczególne. Jeśli brak jest opisanej przesłanki, to wówczas wybrana przez sprawcę forma uśmiercenia, a w szczególności jej drastyczność, powinna znaleźć odzwierciedlenie w wymiarze kary, ale już na podstawie art. 148 § 1 k.k., a nie art. 148 § 2 pkt 1 k.k. Brutalności działania oskarżonego, który bił swoją ofiarę młotkiem po głowie, a później skrępował ofiarę i wlókł ją do kolejnych pomieszczeń, a także ciągnąc po betonowych schodach, po których uderzała głowa ofiary, aby w końcu zrzucić na jej głowę betonowy bloczek świadczy o tym, że jego zachowanie zmierzało do zadania dodatkowych cierpień zbędnych dla realizacji zamiaru pozbawienia życia. W tej sytuacji, prawidłową jest kwalifikacja czynu z art. 148 § 2 pkt 1 k.k.’’
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 15 października 2015 r. II AKa 319/15
,,W wypadku art. 148 § 2 pkt 1 k.k. szczególne okrucieństwo oznacza więcej niż typowo naganny sposób pozbawienia życia innej osoby, chodzi więc o szczególnie drastyczny i brutalny sposób działania, powodowanie śmierci na raty, połączone z zadawaniem ofierze niepotrzebnych dodatkowych cierpień, torturowanie, maltretowanie, męczenie, zabicie w sposób okrutny. Sposób zabicia człowieka w myśl tego przepisu wiąże się zatem z dodatkowymi cierpieniami, zbędnymi z punktu widzenia osiągnięcia skutku w postaci śmierci.’’
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 8 października 2015 r. II AKa 185/15
,,Szczególne okrucieństwo ma miejsce wtedy, gdy sprawca wybiera taki sposób pozbawienia życia drugiej osoby, który łączyć się będzie z cierpieniami zbędnymi dla samego pozbawienia życia ofiary.’’
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 1 grudnia 2014 r. II AKa 397/14
,,Zachowanie sprawcy, który przez wiele godzin rękoma i nogami zadaje ciosy z dużą siłą, w miejsca szczególnie wrażliwe z punktu widzenia zdrowia i życia, bez żadnej wątpliwości wskazują, iż jest on ukierunkowany na pozbawienie życia pokrzywdzonego i dokonuje tego ze szczególnym okrucieństwem.’’
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 24 listopada 2014 r. II AKa 250/14
,,Zabójstwem szczególnie okrutnym jest takie umyślne dążenie sprawcy do spowodowania śmierci ofiary, które cechuje się działaniem rzadkim, nieprzeciętnym i zwracającym uwagę określonym elementem okrucieństwa (torturowanie, podpalenie uprzednio pobitej i nieprzytomnej ofiary, dręczenie osób bliskich ofiary na jej oczach).’’
ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA SPRAWCY
Zgodnie z art. 148 § 2 pkt 1 Kodeksu karnego „kto zabija człowieka ze szczególnym okrucieństwem, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 12, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności”.
Kara dożywotniego pozbawienia wolności, jako najsurowsza z kar przewidzianych w polskim systemie prawa karnego, ma być niejako z założenia surogatem kary śmierci – izolować sprawcę od społeczeństwa na bardzo długo. Wolno ją zatem orzec tylko wówczas, gdy pozwala na to odpowiednio wysoki stopień winy, a żadna inna kara przewidziana w sankcji nie spełniłaby celów kary określonych w art. 53 kk. Zasadniczo winna być orzekana w sytuacji istotnego braku okoliczności łagodzących, co do sprawców, których czyny charakteryzują się wyjątkowością na tle innych przestępstw.
Kancelaria Adwokacka we Wrocławiu
Adwokat Wrocław
Karol Sobkowiak
tel. 515 585 052
ADWOKAT WROCŁAW – ADWOKAT LUBIN – ADWOKAT OLEŚNICA – ADWOKAT WOŁÓW – ADWOKAT TRZEBNICA – ADWOKAT OŁAWA – ADWOKAT KOŁO – ADWOKAT ŚRODA ŚLĄSKA – ADWOKAT KALISZ – ADWOKAT OSTRÓW WLKP – ADWOKAT KONIN – ADWOKAT JELENIA GÓRA – ADWOKAT MILICZ